Hij moet gewoon luisteren!

Foto: Kimberly Duchateau Photography

De paardensport is op veel vlakken flink aan het moderniseren. Technische snufjes, Social Media en modetrends zorgen ervoor dat we met de tijd mee gaan. Wat echter nog achterblijft is het bewust bezig zijn met de psyche van het paard. De “Hij moet gewoon luisteren!”-instelling van vroeger zit er nog flink in. In de Fair Play blog van deze week schrijf ik hoe ik denk dat het ook kan.

Ooit was het paard er voor de mens, toen was de mens er voor het paard. Maar in veel gevallen geloof ik dat het paard er nog steeds vooral voor de mens is. Niet meer om het land te ploegen of als vervoersmiddel maar als prestatiemiddel. Niet de africhting van het paard staat centraal maar het behalen van een lintje.

Van de week zag ik aan een paard op stal dat hij behoefte had aan een dag of twee voorwaarts neerwaarts aan de longe. Hij loopt van nature wat uit balans en steunt het liefst op de voorhand. In de training had ik daar veel aandacht aan geschonken, en met resultaat want hij werd steeds sterker en beter. Maar nu zag ik dat hij minder gemotiveerd was en behoefte had aan een stapje terug. En dat had ik goed gezien want al snel begon hij flink te proesten en tevreden rond te draven. Hij liet los, liep ruimer en ontspande zichtbaar door zijn hele lijf. Een ontspannen staart, flapperende oren, een schuimend mondje en een lekker actieve drang naar voren. Na die twee dagen voorwaarts neerwaarts zonder ruiter pakte hij al het werk nog gemakkelijker aan en deed zelfs een beetje extra zijn best! Één stapje terug, drie vooruit! Daar kan ik dan zó ontzettend van genieten. 

Een ander paard op stal had met zadelmak maken veel moeite met zijn balans. Het is een paard met enorm veel potentie maar ook erg groot en slungelig. Eigenlijk beweegt hij meer dan hij zelf soms aan kan. Met de ruiter op zijn rug kreeg hij het dan ook niet meer verwerkt en raakte steeds in paniek zodra hij zijn balans verloor. Ik heb toen besloten hem meer tijd te gunnen en hem twee maanden alleen te longeren om meer kracht en balans op te bouwen. Toen hij eenmaal sterker en in balans was verdween de paniek als sneeuw voor de zon! Maar dat niet alleen, hij had gelijk een flinke inhaalslag gemaakt met meer massa, balans en zelfvertrouwen.

Zo kan ik tig voorbeelden noemen van paarden die heel duidelijk aangeven dat er iets moet veranderen en ik schrijf dit ook niet omdat ik behoefte heb aan schouderklopjes want het geproest is mijn beloning. Maar ik schrijf dit in de hoop dat meer ruiters bewust worden van de denkwijze van hun paard. Want zolang ruiters blijven roepen dat “Hij gewoon moet luisteren!” en zij er zelfs van overtuigd zijn dat hun paard  plannetjes bedenkt om zijn ruiter te irriteren, dan moet een paard wel steeds duidelijker gaan schreeuwen. Een paard wilt het altijd goed doen, als hij het niet goed wilt doen dan vragen wij de verkeerde vraag of de vraag verkeerd.

En natuurlijk is het ene paard gemotiveerder dan het ander, net als wij mensen, maar dan nog ligt het aan ons hoe wij daarmee omgaan. Kies je ervoor om je paard te dwingen of een manier te zoeken om je paard te motiveren? Ik had er namelijk ook voor kunnen kiezen om ze harder aan te pakken, werklust af te dwingen want hij moet toch gewoon luisteren?! En soms, net als in elke teamsport, zul je je teamgenoot ook eens een schop onder de spreekwoordelijke kont moeten geven. Maar mijn ervaring is dat het bij paarden ook dan onze eigen schuld als ze niet willen werken. Ze zijn misschien niet gezond, of we hebben ze onduidelijke signalen gegeven, zijn niet consequent genoeg, vragen teveel of verkeerd. Niet bewust natuurlijk, want ik ga er vanuit dat ook de ruiters hun stinkende best doen. Wat je niet beter weet, kun je ook niet beter doen. Je kunt het wel beter leren!

“Hij moet niet naar ons luisteren, wij moeten naar ons paard luisteren!”

 Als wij maar naar ons paard leren luisteren en er dan ook echt iets mee doen, dan is het zo’n mooie sport! Zoals het ooit ook was toen je begon met rijden, uit pure liefde en respect voor dat prachtige, edele dier.

Liefs Solvej