Leermomentje!

Het maakt in principe niet uit welk ‘systeem’ je gebruikt in de africhting van je paard. Natuurlijk is de ene methode vriendelijker of effectiever dan de ander maar uiteindelijk draait het altijd om hetzelfde. In de Fair Play blog van deze week lees je over het leermoment van je paard!

Momenten waar je een emotie bij voelt herinner je beter, hoe groter de emotie hoe groter de herinnering. We maken veel mee in een mensenleven en het meeste vervaagd of vergeet je weer maar de momenten waarbij je heel gelukkig, verdrietig of bang was die onthou je normaal wel. Bij een paard werkt dat in feite hetzelfde en wanneer je consequent bent in de prikkel en het gevolg kan je paard er iets van leren.

Foto: Kimberly Duchateau Photography

Wij leren een paard te reageren en ontspannen op druk. We beginnen aan de hand met grondwerk om ze op een veilige en verantwoordelijke manier om te leren gaan met druk en spanning. Door iets op te zoeken wat het instinct prikkelt creëren we druk en spanning en lokken zo een reactie uit. We blijven zonder het paard onnodig bang te maken kalm de druk aanhouden en halen de druk direct weg op het moment dat het paard de goede reactie geeft door te ontspannen. Op die manier leert een paard dat hij zijn gevoel zelf in de hand heeft.

Een paard reageert namelijk op de manier die hem op dat moment het beste lijkt, hij wilt alles doen om van die spanning af te komen bijvoorbeeld door te vluchten. Als dat vluchten echter niks oplevert omdat de druk constant bij hem blijft dan probeert hij iets anders. Er komt bij elk paard een moment dat het wél de goede reactie geeft en ontspant, op dat moment nemen we de druk dírect weg waardoor zijn hersenen meteen de link leggen tussen ontspanning en beloning. In het begin bevestig ik die beloning vaak ook door een brokje of door kroelen in de manen.

De volgende keer dat je die druk opzoekt zal het paard weer zijn rijtje oplossingen langs gaan tot hij weer ontdekt dat ontspanning het enige is wat de druk weghaalt en dus iets oplevert. Een heel gevoelig paard zal sneller en langer blijven vluchten dan een nuchter paard, maar elk paard leert door dit steeds op dezelfde manier te herhalen elke keer sneller begrijpen dat reageren met kalmte beter is dan instinctief vluchten, vechten of vriezen. Daarbij leert hij zijn emoties en instinct onder controle houden en krijgt meer zelfvertrouwen “Dit kan ik wel aan! Ik weet hoe ik dit op moet lossen!” wat weer helpt de rust en het leervermogen van het paard te vergroten.

Onder het zadel passen we hetzelfde toe. Wanneer je bijvoorbeeld een paard leert (beter) op de drijvende hulp te reageren gebruik je de druk van je kuiten tot je voorwaartse drang krijgt. Op het moment dat je paard dat doet ontspan je je been. In eerste instantie houdt een paard meestal ook weer op zodra jij de druk weghaalt. Stop je bijvoorbeeld met drijven omdat je paard voorwaarts ging dan stopt jouw paard daarna misschien direct met lopen. “Doe jij niks, dan doe ik ook niks!” Om die reden blijven ruiters druk uitoefenen want “Als ik stop met drijven loopt hij niet meer!” of “Als ik mijn hand ontspan geeft hij niet meer na!”. Logisch bedacht en hij blijft het zo ook vast doen maar echt begrijpen doet hij het niet waardoor je steeds harder moet gaan werken als ruiter.

Je leert je paard dan namelijk zelf dat druk weg betekent dat hij mag stoppen want zolang jij wilt draven blijf je drijven en zodra je wilt stappen haal je je been (de druk) weg dus beloon je je paard voor het remmen door te stoppen met drijven. Dat is wat je paard ervan leert.

Zoek dus toch elke keer dat punt op waar je kunt ontspannen en doe het dan ook echt! Geef je paard een zo goed mogelijk gevoel zodat hij zelf weer terug naar dat moment wilt! Laat hem er zelf voor kiezen die reactie en ontspanning weer op te zoeken. Stopt hij dan logischerwijs dan herhaal je de hulp zo snel mogelijk en hou je de druk eraan tot je de goede reactie krijgt, ontspan dan weer en herhaal het zo vaak als nodig is tot je paard leert dat druk weg betekent “Goed zo! Ga zo door!”

Trainingsmethodes waarbij erg veel druk en dwang wordt toegepast op het paard lijken daarom ook vaak effectief. De prikkel is zó vervelend dat je paard er veel emotie (opluchting) bij voelt als de druk weg is en hij zal er alles voor over hebben om die druk weer uit de weg te gaan. Hij wordt letterlijk bang om de prikkel weer te voelen en gaat daarom door het vuur voor zijn ruiter. Echter, niet uit respect maar uit angst en bij teveel druk kan het ook helemaal verkeerd uitpakken maar daarover een volgende keer weer meer!

Liefs Solvej